Er gaat niets boven een zelfgemaakte bouillon van botten, vlees en groenten: rijk van smaak, geurig en barstens vol voedingsstoffen. Het vormt de basis van praktisch alle traditionele keukens. Het is het essentiële ingrediënt voor een goede kok.
Of zoals Escoffier zei: “Een goede bouillon is alles in de kookkunst, zonder bouillon kan er niets gedaan worden”.
En daarbij is een goede zelfgemaakte bouillon ook nog eens super gezond, maar dan moet je wel zelf aan de gang, want een goede bouillon vind je niet in de supermarkt en ook niet bij de speciaalzaak.
Gelukkig is bouillon betrekkelijk eenvoudig én goedkoop te maken. En dat is dan meteen
stap #5: Maak je eigen bottenbouillon en leer deze zo veel mogelijk te gebruiken
Waarom zelf (Botten)bouillon maken?
Eerst even wat meer informatie, want waarom zou je je de moeite getroosten, als er bouillon en fonds in allerlei soorten en maten in de winkel te verkrijgen zijn?
Ok, over smaak valt niet te twisten, maar ik weet haast wel zeker dat er geen bouillon uit de winkel tegen jouw zelfgemaakte bouillon op kan, denk maar niet dat een chef kok genoegen neemt met bouillon poeder uit de fabriek! Heel misschien wel van De Kleinste Soep Fabriek, maar die is dan ook meteen een stuk duurder!
Dat kun je zelf veel goedkoper en ook met veel meer voedingsstoffen er in en dus voedzamer en gezonder!
Maar wat maakt bouillon dan zo gezond?
Hier wat voordelen van een goede bottenbouillon op een rij:
- Versterkt het immuun systeem;
- helpt bij de voedselvertering;
- bevat veel makkelijk opneembare mineralen zoals calcium;
- helpt bij verkoudheid en griep, andere infectie ziektes, gewrichtspijnen, osteoporose, allergieën, spierziekten, krampen, diabetes, tuberculose, maagzweren, spierkrampen, koliek,hyperactiviteit, depressie, hoog cholesterol, chronische darmontstekingen, verstoorde vertering, gewrichtspijnen, artritis,… en meer..
Het lijkt een eindeloze opsomming te worden, dus ik stop maar…
De botten zullen in het kokende water langzaam hun mineralen en andere voedingsstoffen af gaan geven, vooral als het water enigszins zuur is gemaakt door er een scheut (appel)azijn aan toe te voegen. Zelfgemaakte botten bouillon is rijk aan calcium, magnesium, fosfor en andere mineralen en sporenelementen.
Daarnaast bevat bouillon collageen, glycine en ook Glucosamine en chondroïtine waarvan gedacht wordt dat deze helpen bij artritis en pijnlijke gewrichten en nu verkocht worden als dure supplementen tegen gewrichtspijnen en artritis.
Collageen is een lijmvormend eiwit dat een zeer belangrijk onderdeel vormt van het bindweefsel in het lichaam van mensen en dieren. Door delen van dieren die rijk zijn aan collageen langdurig op een laag vuur te laten sudderen (koken breekt gelatine af), wordt het collageen omgezet in gelatine. Als je een goede bouillon laat afkoelen, dan wordt deze, als een gel zo dik, dat komt door de gelatine,
De beste delen van een dier om in je bouillon te verwerken zijn de voeten, de kop en nek, gewrichten en huid, omdat zich daar het meeste bindweefsel bevindt.
Gelatine helpt bij de vertering, vooral van melk, vlees, bonen en granen. Het schijnt veelbelovend te zijn tegen verschillende gewrichtsklachten, goed voor stevig bindweefsel, nagels en gezonde haren.
Waarom niet uit zakjes of pakjes of blikjes?
De meeste bouillons uit zakjes en pakjes zullen MSG bevatten, je weet wel dat ingrediënt van stap #1, welke je kon kiezen om als eerste te vermijden.
Heb je toen voor een ander ingrediënt gekozen, dan is nu het moment. Koos je echter wel voor MSG, kies dan nu voor de zoetstoffen zoals aspartaam (E951).
Het zijn zwaar bewerkte producten, vol met E nummers en zonder alle gezonde voedingsstoffen zoals de mineralen en gelatine. Een bouillon van een beetje kwaliteit en biologisch, zoals die van De Kleinste Soepfabriek bevat maar weinig gelatine, is veel wateriger, lichter van kleur dan de bouillon die ik zelf maak en is bovendien duur. Genoeg reden om zelf aan de gang te gaan!
Lees ook stap #4 over buiten kippen er nog eens op na.
- 2 soepkippen
- 2 à 3 kippenklauwen vrijdags gratis af te halen bij Polderhoenbestellen.nl
- 4 el appelazijn
- 1 prei
- 1 à 2 ui
- 2 wortels
- 2 laurierblaadjes
- 15 peperkorrels, zwart
- bosje tijm
- enkele takjes selderij
- stuk lavas (maggieplant)
- bosje peterselie
- Als je soepkippen hebt of kipdelen, kun je deze even in een pan met wat vet aanbraden totdat de kip rondom gebruind is, zo krijg je een donkerder bouillon met een wat andere smaak. Het aanbraden is dus niet noodzakelijk. Doe de kip met de klauwen in een grote soeppanen vul aan tot zo'n 8cm. onder de rand met koud water en doe de azijn er bij. Laat dit een uur staan opdat de mineralen al uit de botten vrij kunnen komen als het ware losgeweekt door de azijn.
- Doe de grof gesneden groenten er bij en zet de pan op een laag vuur, breng langzaam tot de kook. Schuim af met een schuimspaan en doe de tijm, gekneusde peperkorrels en laurierblaadjes er bij. Laat de bouillon enkele uren onafgedekt op een zo laag mogelijke pit (op gas met een sudderplaat) of in een slow cooker pruttelen. Controleer af en toe of het vlees al van de botten loskomt, als dat het geval is, kun je de kip eruit halen, het vlees van de botten halen, de botten terug doen in de pan en het vlees bewaren voor later gebruik. Bijvoorbeeld in dit kip curry recept
- De bouillon moet in totaal 6 tot 8 uur trekken, langer mag ook tot een maximum van 24 uur. Als je het langer laat staan kan de bouillon bitter gaan smaken.
- De laatste 10 minuten kun je nog een bosje peterselie mee laten koken voor nog wat extra mineralen.
- Schep met een schuimspaan de groenten eruit en giet de bouillon door een zeef. Wil je graag hele heldere soep, dan kun je 'm ook nog door een kaasdoek zeven.
- Laat de bouillon afkoelen. Wat je binnen een week kunt gebruiken kun je in de koelkast bewaren, de rest kun je invriezen voor later gebruik.
- Houd er rekening mee dat er in het recept geen zout wordt toegevoegd, dat doe ik meestal pas op het laatst of op het moment dat ik de bouillon ga gebruiken.
En dan, wat dan met je Zelfgemaakte Kippenbouillon?
- Het aller eenvoudigst is een drinkbouillon maken, lekker als op kikkertje ’s middags als gezonde vervanging van de bekende Cup a Soup: even opwarmen, beetje keltisch zeezout (zie stap #1) erbij en eventueel wat kruiden als bieslook en peterselie erboven fijn knippen. Ook een aanrader voor als je grieperig bent of last hebt van je maag!
- Soep, hoe kan het ook anders! Met een voorraad bouillon in je vriezer, heb je in een handomdraai een voedzaam, smaakvol soepje in elkaar gedraaid. Als voorgerecht of lunch of met wat meer ‘body’ met bijvoorbeeld bonen of vlees of vis als maaltijd soep.
- Kook je granen (rijst), aardappelen en bonen in bouillon in plaats van in water. Het kookvocht van aardappelen of bonen gebruik ik dan de volgende dag vaak weer in, hoe raad je het? Soep ja, zoals hier;
- Sausen en jus kun je prima aanmaken met wat bouillon voor meer smaak en extra voedingsstoffen.
- Alles waar je wat extra vocht bij nodig hebt, zoals wederom dit curry recept.
De andere stappen gemist of nog eens nalezen?
stap #1 intro over labels lezen en Keltisch zeezout.
stap #2 de juiste vetten.
stap #3 vervang ongezonde producten voor gezondere varianten en minder met suiker en wit meel.
stap #4 dierlijke producten, over grasgevoerd en biologisch vlees, melk en eieren.
Hoi Iris,
Wat fijn, zo’n stappenplan!
Waarom heb je het specifiek over appelazijn? Wat is daar anders aan dan andere azijnsoorten of citroensap?
groetjes, Cathelijne
Nog bedankt voor je reactie Cathelijne! Fijn dat ik je van dienst kan zijn met het stappenplan ook!
Ik ben opzoek gegaan naar het waarom van die appelazijn en ik heb daar niet echt iets duidelijks over kunnen vinden. Ik denk dat het met de smaak te maken heeft. Appelazijn is vrij neutraal van smaak itt bijvoorbeeld citroensap, je proeft het dan ook niet terug in het uiteindelijke product.
Hoi Iris.
Volgens mij gaat het erom dat de azijn kalk onttrekt aan de botten, en niet elke azijn is hiervoor geschikt.
Om dir te testen kan je een ei in azijn zetten en na 24uur moet de schaal dunner/ophelost zijn.
Groetjes van Paulien
Volgens mij is het het zuur wat ’t ‘m doet en dan maakt het soort dus niet uit en zou in principe citroensap ook moeten werken.
Hoi Iris,
Wat een superfijn stap voor stap programma heb je! Elke keer wat vervangen is gewoon heel makkelijk! Ik vraag me bij het “bouillon recept” af, waarom er perse kippenklauwen in moeten? Is dat echt “noodzakelijk” of kan je ze ook achterwegen laten?
Gr Geert-Bart
Beste Geert-Bart, dank je voor je compliment en ik ben blij dat je er wat aan hebt!
Kippenklauwen (en nekken trouwens ook) bevatten veel gelatine, dus de kans dat je daarmee een gelatine rijke bouillon krijgt is veel groter. Je kunt ze wel weglaten, maar dan krijg je dus ook minder gelatine in je bouillon. Dit had ik er eigenlijk even bij moeten zetten, goed dat je het vraagt!
Goedemorgen en als ik een hele kip koop?
Zit daar ook gelatine in?
Ja zeker! De gelatine zit vooral in de gewrichten en de huid. Een hele kip is super voor bouillon, op dit moment heb ik er ook een opstaan 🙂
Kan dit ook met runderschenkel?? Ik las op Healingfoods dat het kan met schenkel maar dan mergpijp erbij??
Appelazijn helpt overigens om de mineralen beter uit de botten te krijgen.
Ja, dat kan met schenkel al dan niet met mergpijpjes erbij. Dat laatste is wel echt een aanrader overigens!
BEDANKT merg en schenkel gekocht!
Ik ga het 8 uur laten sudderen.
Vraag kan je de azijn ook weglaten en evt citroen nemen?
Moet je het bovenste eraf scheppen (vettige schuim) of schep je dan ook de goede stoffen weg?
Een fijn recept dat ik zeker ga uitproberen! Ik denk wel zonder de klauwtjes, want die zijn wat lastig te verkrijgen. Ik vroeg me af hoeveel liter bouillon je hier uit haalt? Ik zal denk ik eerst een grotere soeppan aan moeten schaffen… 🙂
Ja, klauwtjes zijn moeilijk om aan te komen inderdaad. Ze mogen namelijk niet verkocht worden in Nederland, weet ik inmiddels. Maar zonder lukt het ook hoor! Hoeveel bouillon ik daar uiteindelijk aan overhoud, heb ik eigenlijk nooit nagemeten. Ik schat een liter of 5
Ik heb gisteravond mijn eerste bottenbouillon opgezet, maar vraag me af of ik iets verkeerd heb gedaan; die geur is echt niet te harden? Ik heb een bevroren stuk schenkel met appelazijn en een laag water opgezet en er peperkorrels, ui, wortel en kippenbotje bij gedaan. Komt het misschien door de mix van rund en kip? Ik hoop dat iemand me kan helpen want vind het zonde om (zonder goede reden) weg te gooien, maar proeven durf ik nu eigenlijk niet eens 🙁
Hier vinden de kinderen de lucht van bouillon ook niet te harden, zelfs van kippenbouillon gruwelt mijn oudste soms! Ik vind kippenbouillon juist heerlijk ruiken, maar runderbouillon ook niet echt lekker meestal. Het is dus normaal dat het nogal sterk ruikt en hoe langer hij staat en hoe sterker de bouillon is, hoe sterker de geur ook. Je kunt het dus prima eten, maar misschien moet je ‘m een beetje verdunnen met water, want het kan zijn dat hij gewoon te sterk is qua geur, maar ook qua smaak.
Hoi!
Dankjewel voor je reactie! Ik heb hem uiteindelijk gewoon op; heb er kurkuma en knoflook in gedaan om het wat draaglijker te maken 😉 Gisteren de kippen-versie geprobeerd en dat gaat inderdaad beter haha! Gelukkig had ik niets verkeerd gedaan 🙂
Gelukkig dat je ‘m niet weggegooid hebt! De volgende keer ben je voorbereid:-)
Geweldige tips allemaal. Hoe kan je een bottenbouillon goed laten trekken?
Mijn laagste stand gas gaat nog koken. Ik wilde een slowcooker kopen, maar ben door jouw verhaal weer voorzichtiger geworden i.v.m. giftige glazuur. Bovendien moet je voor de gelatine heel lang trekken.
Ook dat vind ik niet zo prettig op gas.
Ik doe het zelf wel altijd op gas met een sudderplaat en het staat soms dagen op. Je moet er voor zorgen dat er altijd een raampje openstaat, mocht het gas uitwaaien, dan kan het gas in ieder geval weg. Je zou ook kunnen proberen om de deksel eraf te laten, dan koelt het ook wat af, maar dan moet je weer opletten dat er niet teveel vocht verdampt.
Een slowcooker kan ook en inmiddels weet ik dat in Europa er geen lood en cadmium in het glazuur mag zitten bij dit soort dingen. Vroeger werd daar niet naar gekeken en dus moet je wel opletten bij oud, antiek keramiek.
Dank je wel voor je antwoord, inmiddels heb ik toch maar een slowcooker gekocht, waarvan de fabrikant zei dat er geen lood inzit.
Met hartelijke groet, Rita
Heerlijk, een slowcooker, je kunt er nog zoveel meer mee dan bouillon maken! Geniet ervan, zou ik zeggen!
Kan het ook in de oven? Ik heb geen sudderplaatje en geen slowcooker.
Ik heb er geen ervaring mee om dat in de oven te doen, maar ik zou haast wel denken dat dat kan. Ik zou dan een gietijzeren pan nemen. Overigens kun je een sudderplaatje voor weinig volgens mij gewoon bij een Blokker o.i.d. kopen. Kook je op gas?
Ja, ik kook op gas. Ik heb het gisteren geprobeerd, een deel op het kleinste pitje en een deel in de oven op 110C. Dan kookte het net niet, maar als ik het terug op het vuur zette, begon het meteen te borrelen. Ik heb de hele bio-kip zo’n 12 u zachtjes laten koken. Ik verwachtte eigenlijk een gelatine-achtige brei als het af zou koelen, maar dat was totaal niet zo. Deed ik dan iets fout, of hoeft dat niet zo te worden. Wellicht te veel water erbij (5 liter op 1 kip)?
Ik koop altijd een mooie soepkip, verse kruiden erbij en goed laten trekken.
Ja, ik doe het ook meestal met soepkippen. Voorheen kon ik die hier echter niet krijgen en toen deed ik het met afval van de eko slager. Maar ik heb gemerkt met kip dat je, wil je echt dat het dik wordt van de gelatine na afkoelen, je of heel veel kip moet nemen of heel weinig water.
ik koop kippenvleugels en na 12 uren sudderen en afkoelen vormt er zich gelatine. Vleugels hebben veel botjes en huid. Het kraakbeen is dan ook héél zacht geworden en dit verdeel ik over de potjes. Met de soepmaker wordt alles gemixt. Sedert een 6-tal weken eet ik iedere dag verse soep met bouillon van kip of rund. Gevolg: minder pijn in de gewrichten. Zalig!
WAt fijn dat u er zoveel baat bij heeft!
Ik sluit me aan bij u, mbt de vleugels! Bio neem ik en zelfs na 5 uur al gelatine, alleen niet heel veel per keer.
Ja, de verhouding water-bot zeg maar is belangrijk. Met meer water, zit er wel gelatine in, maar sterker verdund, waardoor het misschien niet dik wordt.
Wat een goed bericht, mag ik je recept?
Wat heerlijk dat dit zo goed voor je werkt! En waar koop je die vleugeltjes, als ik vragen mag? Sinds kort hebben ze hier nu ook biologische vleugeltjes in de supermarkt, maar meestal zijn die wel al gekruid, helaas. het is inderdaad waar dat hoe meer gewrichten, hoe meer kraakbeen en ook hoe meer gelatine je kunt krijgen. Doe je enkel vleugeltjes en zo ja, hoeveel op hoeveel water ongeveer?
Daar ben ik ook wel nieuwsgierig naar.
Sorry dat ik me ermee bemoei ;-).
Bij AH hebben ze naturel Bio vleugeltjes, en die zijn ook nog redelijk betaalbaar!
Ik probeer het nu met ingevroren botjes maar het wil even niet zo goed geleren terwijl het altijd zo goed ging met deze vleugels!
Succes allemaal
Hallo!
Sorry ik heb nog een gekke vraag. Ik gebruik altijdijdijd citroensap ipv azijn, werkt prima.
Nu heb ik mede voor andere doeleinden een grote fles bio appelazijn gekocht.
Moet ik dit in de koelkast bewaren? Het is een grote fles en ik heb geen kelder.
Op Internet lees is wisselende informatie
Bedankt
Het is niet per se nodig om de azijn in de koelkast te bewaren. Ik zou ‘m wel op een zo koel mogelijke plek bewaren en in het donker, gewoon om de kwaliteit meer te waarborgen. Bederven zal het niet, daar is het veel te zuur voor.
Sorry, ik heb ook een gekke vraag, wat zijn de witte bolletjes op de gewrichten na het trekken.
Kan je dat eten? En hoeveel water op hoeveel vleugels, ik krijg niet echt gelatine.
Maartje, ik bewaar mijn appelazijn in de koelkast.
Alvast bedankt.
Eerlijk gezegd zou ik niet weten wat dat nou precies is. Ik neem aan dat je het prima kunt eten, als ze zacht genoeg zijn. Hoeveel water op hoeveel vleugels zou ik je ook niet durven zeggen. Ik heb nog niet eerder bouillon getrokken van alleen vleugels. Ik gebruik altijd soepkippen of karkassen van de slager die dat overheeft na fileren. Mijn ervaring met kip is dat je véél kipdelen nodig hebt en weinig water, wil je echt bouillon krijgen die stijf wordt van de gelatine. Met lamsbotten of rund (kalf) met knieën en zo gaat het veel beter.
Die witte bolletjes heb ik ook altijd, dat lijken wel gewrichtskapsels oid en peesjes, kookt vanzelf snotgaar 😉
Ik heb een tijdje geleden een biologische soepkip gehaald bij de Ekoplaza uit de diepvries, omdat deze in vergelijking tot andere kipjes een stuk goedkoper was (vaak wel de helft!).
Nu vraag ik me af dat als je hier bouillon van trekt, je het ook weer in kan vriezen? Of als soep met kip? Ik ben bang van niet; had hier niet over nagedacht voordat ik het kocht. je krijgt natuurlijk een grote hoeveelheid, die ik niet in mijn eentje op kan.
Het is geen probleem om dingen die ingevroren zijn geweest en die te verwerken in een warm (heet) gerecht en dat weer opnieuw in te vriezen. Het probleem ontstaat bij dingen die je niet weer opnieuw verhit, dan is er een grotere kans op de groei van een bepaalde ongewenste bacteriën.
Beste Iris,
Wat een leuke, interessante blog heb je joh! Ik raak maar niet uitgekeken, haha!
Ik sta op het punt om te beginnen met het Gaps dieet, en vroeg me af waar jij de kippenbotten en gewrichten inkoopt. Ik heb in mijn omgeving denk ik geen biologische slager, waardoor ik denk ik wel aangewezen ben om via internet te kopen.
Hartelijke groet, Marjon
Wat leuk en dank je wel! Spannend hè, zo’n dieet!? Ik koop tegenwoordig meestal biologische soepkippen bij de groothandel (Sligro), maar je kunt ze ook bij Willem & Drees bestellen volgens mij. Ook haal ik wel eens kippenbotten bij onze bioslager, maar als die niet in de buurt is, wordt dat wat lastig. Ik dacht dat de Hofwebwinkel.nl ook soepkippen verkoopt. En mocht je in de buurt wonen dan is polderhoenbestellen.nl ideaal. Daar kun je zelfs kippenklauwen krijgen, volgens mij. Voor mij helaas te ver. Verder kun je eens vragen bij puregraze.nl en okvlees.nl. Succes!
Dank je wek voor al je tips!! 🙂
Zeg dat wel, ik vind het echt spannend maar daarom ben ik ook zo blij met jouw blog! 🙂 Ik heb altijd heel typisch Hollands gegeten met veel graanproducten en gepasteuriseerde zuivelproducten.
Vind het best moeilijk hoor, om zo om te schakelen. Jouw blog helpt me erbij om het stap voor stap te doen en niet teveel in korte tijd te willen omgooien. Dat moet je ook niet willen denk, het kan dan zo frustrerend worden…
Ik heb even gekeken op de verschillende webshops, maar er komen natuurlijk altijd verzendkosten bij als je een kleine bestelling plaatst.
Nu zag ik dat hoe meer vlees je besteld je vaak minder of geen verzendkosten hoeft te betalen.
Maar ja, om nu gelijk 20 kg aan kippenbotten aan te schaffen terwijl ik nog nooit bouillion gemaakt heb is ook zo wat, haha!
Ik denk dat ik om te beginnen gewoon een bio soepkip bij de Ekoplaza ga halen.
Als ik het dan wat meer onder de knie heb kan ik gaan letten op voordelig inkopen.
Ik zag dat je daar ook over hebt geschreven! 🙂
Nogmaals: hartelijk dank!
Graag gedaan en erg leuk om te horen!En een soepkip is uitstekend hoor, dan heb je meteen ook lekker wat vlees er van! Ik gebruik tegenwoordig juist bijvoorkeur soepkippen! Is misschien wel wat duurder, maar daar krijg je wel weer vlees voor terug!
Van alleen de botten trek je de beste bouillon. In vlees zelf zit bijna geen gelatine. Dat zit in pezen,vellen en botten.
Ik blancheer de botten altijd ca. 3 min. en begin dan in schoon koud water. Krijg je daardoor een heldere en zuivere bouillon. Vlees/bot bevat altijd bacteriën. Als je de bouillon dus niet blanceert blijven de reststoffen van de bacteriën in je bouillon zitten. Daardoor kan je soep sneller overstuur gaan.
Iris, je schrijft dat die bouillon niet te koop is; Natuurslagerij van der Geer te Veenendaal heeft zulke zelfgemaakte zuivere bouillon van 4 soorten dieren in de verkoop. Ook de verse botten van alle dieren;ook de kippenlooppoten(klauwen) van Buitenkippen.
Hi John, Leuk dat je reageert! Ik wist inderdaad niet van jouw bedrijf af, maar goed om te weten! Ik zal het blogbericht aanpassen.
Het vlees in het recept is ook niet voor de gelatine, maar meer voor de smaak, maar inderdaad heeft de ervaring geleerd dat het niet echt nodig is voor een goede smaakvolle bouillon. Het bericht is ook alweer 6 jaar oud, in die tijd heb ik weer een hoop bijgeleerd 🙂
Ook bedankt voor de tip van het blancheren, dat ga ik zeker eens uitproberen!
Wat een leuke tip van Veenendaal en het blancheren! Doet u dat ook met vlees eraan?
Ik start altijd met vleugels en verwijder het vlees pas na een uur of langer en dan is het geleren al begonnen
Blancheren doe je eigenlijk altijd als je bouillon gaat maken. Dus ook met vlees eraan. Het schuim dat boven komt drijven zijn eiwitresten van het vlees die gestold zijn en bevat ook resten van bacteriën ed.
Als je dus na blancheren met schoon koud water begint( ca. 2 cm boven de botten) krijg je een heldere zuivere bouillon.
bedankt, maar ….blijft de gelatine dan wel achter?? /als ik mijn bouillon een dag heb laten trekken is het echt dikke gelei bij afkoelen, het hoeft van mij niet per se helder te zijn
Je blanceert maar 2-3 min. Kan echt geen kwaad. Ik doe het zo al 10 jaar.
Bedoel je dat de gelatine alleen afbreekt bij langdurige verhitting en dus niet als het maar heel kort, zoals bij blancheren, wordt verhit?
Gelatine zijn gelerende oplosbare eiwitten. Die komen pas goed los als je langdurig verhit rond de 90 C.
Goed om te weten, dank!
Sinds een week heb ik een crock-pot gekocht. Maar nu heb ik gemerkt dat hij tot 96 opwarmt. Is dat nadelig voor de gelatine? Ik had wel gezien dat het niet zo lobbig is. En mijn volgende vraag: kun je de botten 2 keer gebruiken?
Vriendelijke groet, Tilly
Wat fijn, een crock-pot! Volgens mij is 96 graden niet echt een probleem, zolang het maar niet (langdurig) kookt. Je kunt eventueel ook proberen om met de deksel eraf je bouillon te maken. Dan moet je wel opletten dat er niet teveel vocht verdampt. Door de deksel eraf te laten, zal het iets koeler zijn.
Ik gebruik mijn botten vaak meerdere keren. Kip doorgaans niet meer dan 2 of 3 keer, maar runderbotten soms wel vaker. Het wordt wel steeds minder natuurlijk qua gelatine en zo.
Die temperatuur is prima. Als die de bouillon niet zo lobbig is heb je misschien teveel water gebruikt of geen goede botten. Ik zou de botten niet 2x gebruiken;je kan het gerust proberen.
Dank jullie wel. Ik ga lekker verder kokkerellen!
Ja, want in de keuken vindt het echte werk plaats natuurlijk 🙂
De beste temperatuur is 65/70 graden, anders kook je de gelatine kapot… Lees het artikel van de groene vrouw: http://groenevrouw.nl/zo-maak-je-bottenbouillon/ en http://groenevrouw.nl/stock/ 😉
‘Door delen van dieren die rijk zijn aan collageen langdurig op een laag vuur te laten sudderen (koken breekt gelatine af), wordt het collageen omgezet in gelatine.’
Mijn bottenbouillon word steeds niet dik. Het is geen gelei. Nu lees ik dit. Ik laat het 6 uur op laag temperatuur koken. Maar hier lees ik dus sudderen. Misschien heeft dat er mee te maken?
Heb ik wel nog één vraagje. Moet ik dan in het begin het wel eerst tot de kook brengen en dan laten sudderen of ook helemaal niet in het begin laten koken?
Hoor het graag.
Groetjes Anna
Niet dik worden wil niet altijd zeggen dat er geen gelatine inzit. Wellicht is gewoon de hoeveelheid water ten opzichte van de hoeveelheid gelatine wat aan de hoge kant. Ik moet zeggen dat het bij mij ook met kip het lastigste is een echt dikke bouillon te verkrijgen. Met kalf of lam gaat het doorgaans veel beter.
Het is inderdaad zo dat de bouillon moet sudderen en niet echt koken met continue flink wat bubbels. Het mooiste is als er steeds 1 of 2 bubbels ontstaan, maar niet meer. Eerst aan de kook brengen en dan meteen weer terug naar sudderen is geen punt, maar ook niet per se nodig.
Heb je hier wat aan?
Nou, ik ben er al achter. Het word pas gelatine nadat ik het laten afkoelen in de koelkast. Ik deed dit steeds op kamertemperatuur.
Dus het is wel gewoon een goede soep! haha.
Ah, mooi zo!
Ik heb bouillon voor een ossenstaartsoep getrokken (met ossenstaart natuurlijk). Gister getrokken, nu vet er af geschept. Ik vind die gel er heel vies uit zien maar dat lijkt dus normaal te zijn??
Je kunt het gewoon eten/drinken??
Ja! Die gel is juist wat je wilt hebben eigenlijk! Dat betekent dat er lekker veel gelatine inzit. Als je het verwarmt, smelt de gelatine weer en zie je er niks van terug.
Bedankt voor dit handige stappenplan!
Kan het ook van een kip karkas gemaakt worden?
Ja, dat kan zeker, al krijg je daarmee minder snel een goede gel is mijn ervaring. wat kan helpen is wat kippenvleugels toe te voegen.
Ga ik doen. Bedankt!
Goeiemorgen! Ik heb pannen bouillon gemaakt (kip en rund) en ingevroren in glazen schaaltjes. Kan ik ze ontdooien en gebruiken om bijvoorbeeld quinoa in de koken? Of weer als soepbasis te gebruiken? Of mag eenmaal ingevroren bouillon niet gekookt maar alleen opgewarmd worden?
Bedankt voor je reactie!
Sorry dat ik nog niet gereageerd heb! Je kunt de bouillon uit de vriezer gewoon gebruiken om bijvoorbeeld soep van te maken en deze daarna weer invriezen, dat is geen probleem!
Ik heb een vraag, ik heb bottenbouillon gemaakt in de slowcooker. Botten van Schotse Hooglanders, dus grasgevoerd. Ik heb nu 2 keer gemaakt en wat me opvalt is dat op de laagste stand het blijft koken… Mijn bouillon is vrij donker, komt dat omdat ik deze tussen de 50 en 60 uur laat koken? Ik moet ook water aanvullen, anders heb ik nog maar een bodempje bouillon. In de koelkast een behoorlijke vetlaag erop maar daaronder helemaal vloeibaar. Deze week heb ik de botten zonder bouillon alleen met appelazijn en laurierblaadjes gemaakt, kleur was weer donker en de derde keer geen gelei. Dat terwijl ik het maak om darmen te helen. Ik baal er dus wel van. Ik vond de botten ook niet echt goedkoop. Heb € 21,- betaald voor 3 kilo. Ik hoop dat iemand me kan helpen! Ik ben trouwens wel verbaasd dat de slowcooker de bouillon aan de kook houdt, dan had ik het ook in de pan kunnen maken volgens mij. Dacht dat de slowcooker low rond 60-70 graden zou zijn, maar het borrelt dus helaas. Ik heb de crockpot CR507.
Mocht je dit nog (willen) lezen: Ik kocht 2 kilo botten (runderknie) bij de bio slager voor 6 euro. Het hoeft dus echt niet zo duur! Had er drie liter water bij gedaan en het op de laagste stand van mijn slow cooker (stand 1) 24 uur laten pruttelen. Met deksel erop uiteraard en het was nog zo’n 3 liter! Wel veel vet erop dus dat schep ik er zo nog af. Het is nog geen gelei, maar het koelt nu in de koelkast dus hopelijk straks wel!
Misschien anders volgende keer iets minder water proberen? Ik vroeg mij idd ook wel af of het wel zo moest pruttelen/misschien teveel is gekookt!
Ik ben benieuwd of het gelukt is om gelei te krijgen. Behoorlijk prijsverschil, ik vond het ook wel erg duur €21,-
Hoi Mandy!
De bouillon werd maar niet dik…. Maar het schijnt alsnog erg gezond te zijn dus heb nu 14 potjes in de vriezer staan ;).
Ben een tweee bouillon aan het maken en het valt me op dat deze helemaal niet kookt! Zelfde pan…. Misschien de eerste batch te heet laten worden bij het even aankoken op het fornuis? En dat de slowcooker daardoor al die tijd een te hoge temp hield, en de gelatine kapot gekookt is? Geen idee… maar gewoon blijven proberen! En er is vast een biologische slager bij jou in de buurt die je even kunt bellen! 🙂
Is de bouillon van een kip net zo goed als van een koe of schaap?
Ik maak mijn bouillon in een hogedrukpan,in 35 minuten kun je het merg en de beenderen van de kip fijn maken en in de bouillon doen,dus dan krijg je echt alles binnen.
gr Tonny
Ik denk dat het vooral goed is om af te wisselen! Ik vind kippenbouillon gewoon voor de meeste toepassingen veruit het lekkerst.
Bouillon moet altijd “stoom” kunnen afblazen, dus beter niet afdekken.
Hou je het deksel erop, wordt de temperatuur te hoog en gaat de bouillon borrelen.
(Jean Beddington)
Goede tip, dank je wel!
Hoi hoi, wat ook heel gezond én lekker is in je bouillon: kombu .(gedroogd zeewier). Dit voeg ik toe (1stuk) in elke bouillon. Geeft een rijke smaak en zit boordevol vitamines en mineralen!
Hoi! Even een vraagje, als het nog kan? Ik heb geen vriezer, Hoe kan ik de glazen potjes botten bouillon zolang mogelijk goed houden, zonder in te vriezen??
En moet de bouillon warm de koelkast in voor gelatine, of eerst af laten koelen op kamertempratuur voor het de koelkast in gaat? Bedankt alvast!